Balkanların İncisi Mostar
Sıra geldi Bosna-Hersek’in ve Balkanların incisi Mostar ’a.
Neretva Nehri üzerine kurulu Mostar adını tarihi köprüsünden almakta zira most Boşnakça’da köprü anlamına geliyor. Mostar ise köprüyü tutan, koruyan anlamında. Yaklaşık 115 bin nüfuslu şehir özellikle ilkbahar ve yaz aylarında yoğun turist akınına maruz kalıyor. Neretva’nın yemyeşil suları, bir Osmanlı mimari harikası olan Mostar Köprüsü ve tarihi şehir merkezi bu akının başlıca sorumluları.
Yıllar boyu çok ulusluluğun ve hoşgörünün simgesi durumunda olan Mostar Yugoslavya’nın parçalanması ve Bosna-Hersek savaşı sırasında büyük zarar görmüş. Kentin simgesi 427 yıllık köprü yıkılırken pek çok tarihi yapı da hasar almış. Sırplar şehri terkederken, Boşnaklar ve Hırvatlar nehrin iki ayrı yakasına ayrılmışlar. Pek çok tarihi yapı sonraki dönemde restore edilse de şehirde halen üzerinde ‘Yaklaşmayın, yıkılma tehlikesi’ tabelaları bulunan pek çok yıkık dökük bina mevcut. Bugün Mostar, güzelliği ve tarihi dokusuyla turistlerin tekrardan gözbebeği haline gelmiş durumda.
Mostar’a nasıl gidilir?
Saraybosna’dan iki saat mesafede yer alan Mostar’a gerek düzenli otobüs seferleriyle gerek ise harika doğa manzaraları sunan tren ile ulaşabilirsiniz. Oldukça konforlu olan treni tavsiye ederiz zira dağ manzaraları tek kelimeyle enfes.
Mostar’da ne yenir?
Köprü çevresinde harika manzaralar sunan pek çok restorandan birini tercih edebilir. Fakat biz köprüye nazır bir restoranda yediğimiz yemekleri maalesef Saraybosna’dakiler kadar lezzetli bulmadık. Yine de manzarası için değer. Burada Boşnakların ünlü köftesi Cevapi, hamburger köftesi benzeri Pleskavica, tam bir kuzu ziyafeti olan Briyan, tavuk ve sebzeden yapılan Begova çorbası ve tabi ki meşhur Boşnak böreğinden yiyebilirsiniz. Boşnak böreği için asıl önereceğimiz nokta ise şehri birleştiren diğer bir köprü olan Lucki Most’a yakın bir yerde bulunan minik bir börek fırını. Eski şehrin bakırcılar çerşısından bir üst sokağa geçer ve doğruca yürürseniz bu minik ama süper lezzetli ürünleri olan börekçiyi bulacaksınız. Fiyatlarda süper uygun. Bu bölgede bolca da hostel bulunuyor.
Mostar’da Gezilecek Yerler
1. Mostar Köprüsü (Stari Most)
Osmanlı taş köprüleri içerisinde belki de en güzeli olan Mostar köprüsü, Mimar Sinan’ın öğrencilerinden Mimar Hayreddin tarafından 1566’da inşa edilmiş. Tam 9 yılda tamamlanabilen köprü, şehri ve pek çok farklı kültürü birleştiren bir simge haline gelmiş. 1993 yılında Bosna iç savaşı sırasında Hırvat topçu ateşiyle sulara gömülen köprü savaşın da simgelerinden biri olmuş. Türkiye’nin büyük desteği ve uluslararası toplumun katkılarıyla köprü 2002-2004 yılları arasında aynı taş ocağından gelen taşlarla aslına uygun olarak restore edilmiş ve tekrardan kullanıma açılmış. Bugün Unesco koruması altındaki köprü ve eski şehir, Balkanların en güzel manzaralarından birini sunuyor bizlere. Köprünün bir de dillere destan geleneği var malum. Şehrin gençleri 24 metre yükseklikteki köprüden kendilerini Neretva’nın serin sularına bırakıyorlar. Eskiden kız istemek için bir cesaret gösterisi olan bu aktivite, artık turistlerden toplanan para karşılığı bir gelir kapısı olarak icra ediliyor.
2. Mostar Eski Şehri (Stari Grad)
Şehre ilk geldiğinizde yön tabelalarında hep göreceğiniz Stari Grad kelimeleri şehrin kalbinin attığı turistik eski merkeze götürecek sizi. Eski şehir, Mostar köprüsünün yanısıra Eğri köprü, Tara Kulesi, Eski Köprü Müzesi, bir Mimar Sinan eseri olan Karagöz Bey Camii, minaresinden şehrin harika manzarasına hakim Koski Mehmet Paşa Camii, Bakırcılar Çarşısı gibi pek çok gezilip görülmesi gereken yeri de içerisinde barındırır. Mostar’da genel olarak görülmesi gereken yerlerin tamamı ya eski şehir içerisinde ya da buraya çok yakın konumdalar. Dolayısı ile çok derli toplu bir gezi planı sunuyor sizlere.
3. Blagay (Blagaj)
Mostar’a oldukça yakın olan bu doğa harikası yeri kesinlikle atlamayın. Neretva’nın kollarından Buna nehrinin doğduğu yerde bulunan bu şirin köy, Mostar’a yalnızca 15 dk mesafede. Küçük bir yerleşim birimi olan Blagay’da görülmesi gereken en önemli yer ise hemen nehrin doğduğu yerde bulunan Blagay ya da diğer adıyla Alperenler Tekkesi. Osmanlı döneminde inşa edilen ve bölge halkının müslümanlığı seçmesinde önemli bir rolü bulunan tekkenin giriş ücreti 2,5 km. Etrafında bulunan restoranlar ise bu harika manzara eşliğinde kahve içmek için ideal.
